Prostetik
lensler; - Kornea
zedelenmesi, yaralanma, kireç patlaması gibi sebeplerle gözde meydana gelen
hasar sonrasında estetik amaçlı kullanılan lenslerdir. - Görme yetisini kaybetmiş olan
gözlerde optik alan yoktur yalnızca kozmetik amaçlı, renkli üretilir. - Görme yetisini kaybetmemiş olan gözlerde ise lensin iç
bölümü şeffaf (isteğe göre numaralı), dışı ise renkli üretilir. - Prostetik lensler kişiye özel olarak üretilir. Kullanılacak olan lensin su
oranı ciddi önem taşımaktadır. Gözde yaşanacak bir kızarıklık kusurlu olan
gözlerde daha büyük seviyelerde rahatsızlık vermektedir. İris
kusurlu bir göz hastasının lens kullanım konforu doğru yapıda lens hammaddesi
ve doğru değerlerde üretim ile mümkündür. Sağlam göz rengi iris çapı dahil
olarak alınan parametreler ile ideal ebatlarda hammadde seçimi yapılmalıdır. İris
hasarlı gözde sağlam gözün keratometrik değerleri (K1 ve K2) ve iris çapı
uzman bir hekim aracılığı ile elde edilmelidir. Ölçülebilir ise hasarlı gözün
K1 ve K2 değerleri de bilgilere eklenebilir ancak genellikle bu gözde
keratometre değerleri ölçülmesi oldukça zordur. Bunun dışında ise iki renk
arasında uyumluluk yakalamak için sağlam gözün ve hasarlı gözün 2161*617 72 dpi
özellikli fotoğrafının, reçete ile birlikte gönderimi sayesinde mümkün olan en
yakın sonuç elde edilmektedir.Kornea normal şeklini kaybettiğinden, kullanılan
prostetik lensin merkezlenmesi yani gözde doğru konumlandırılması çok
önemlidir. Aksi halde gözde kaymalar yapacak bu durumda konforsuzluğa ve
bununla birlikte süregelen bir takım sorunlara sebebiyet verecektir.
Prostetik lenslerde bakım; - Gün
içerisinde gözyaşından kaynaklanan birikintiler, bazı lipit tortullar ve
zararlı bakteriler lensin yüzeyine kaplanmış olur ve bu nedenle hijyen
açısından günlük olarak temizlenmelidir. - Lense
günlük olarak yapılacak bakım hem lensin kullanım ömrünü arttıracak hem de iris
kusurlu gözlerde sıkça karşılaşılan komplikasyonların önüne geçmede yardımcı
olacaktır. - Aydınlatması
iyi olan bir ortamda gerekli bakım ve kullanımını sağlayınız. - Kontak
lensinizin hammadde malzemesine uygun olarak solüsyon kullanınız. Hidrojel
materyal ile üretilmiş prostetik kontakt lens ile silikon hidrojel bir
prostetik lensin bakım solüsyonları farklıdır, bu ayrıntılara dikkat ediniz.
Prostetik lensler, yapısı bozulmuş göze, daha düzgün
veya kabul edilebilir bir görünüm vermek amacıyla kullanılan özel olarak
renklendirilmiş lenslerdir. Daha iyi bir kozmetik görünüm elde etme çabası MS
131-200 yıllarına Galen'e kadar uzanmaktadır. O dönemde bakır sülfat, kornea
yüzeyindeki lökomun üzerine direkt olarak uygulanmıştır. Ancak bu dövme
yönteminin her seferinde pigment migrasyonu ile sonuçlanması, ek skar oluşumuna
ve kötü kozmetik sonuçlara neden olmuştur. İlk kontakt lensler ise lagonalmus
ve entropiyonu bulunan iki hasta için 1887 yılında kahverengi olarak
yapılmıştır. Kozmetik ve tedavi amaçlı olarak ilk renklendirilen lensler
hidroksietil-metaltrilat (HEMA) temelli lenslerdir ve 1960'11 yıllarda
kullanılmaya başlanmıştır. Geçirgen lens boyamalarının kullanımı ise ancak 1970erde
gerçekleşmiş ve bundan sonra lensleri renklendirme tekniklerinin gelişmesiyle
kullanım endikasyonları genişlemiştir.
KULLANIM ALANLARI
Kornea opasiteleri, travmatik skarlar, büllöz
keratopati, bant keratopati, konjenital anomaliler prostcetik lenslerin en sık
kullanım endikasyonlarını oluşturur. Gerek skar dokusunu örtün, rezidüel
refraksiyonu düzelterek görme potansiyelinin arttırılması, gerekse görme
beklentisi olmayan kişilerde pupillanın da boyanarak kozmetik görünümün
düzeltilmesi olasıdır. İris kolobomu, geniş iridektomi, aniridi, travmatik veya
nörolojik iridoplejilerde görünümü düzeltmesinden başka iğne deliği etkisi
oluşturarak fotofobiyi azaltmak ana amaçtır. Genel durum bozukluğu veya
herhangi bir nedenle cerrahi uygulanamayan beyaz katarakt olgularında, pupilla
bölgesinin boyanarak maskelendiği prostetik lensler tercih edilirken, ektopik
pupilla, sabit dilate pupilla, polikori ya da sublııkse lens varlığında
ortasında küçük şeffaf bir pupillası olun lensler kullanılır. Aynı şekilde albinizın, afaki, vitreoretinal
anomalilerde fotofobiyi azaltmak amacıyla ortasında küçük şeffaf açıklığı olan
lensler kullanılır. Ambliopi varlığında kapama tedavisini estetik kaygılarla
yapmayan bir çocukta da bu amaca uygun pupillası boyanmış prostetik lenslerin kullanımı
düşünülebilir. Ancak bu lenslerin birçoğunda az da olsa ışık sızdırmanın
olabileceği, ailenin lens kullanımı ve komplikasyonları yönünden çok iyi
bilinçlendirilmesi gereği akılda bulundurulmalı. Diğer seçeneklerin
uygulanamadığı durumlarda tercih edilmelidir. Renk körlüğü olan kişilerde
pupilla alanı kırmızıya boyanır. Hafif bir renklendirme yapıldığından dışardan
anlaşılmaz. Ancak açık renk irise sahip gözlerde dikkatli bir gözlemle hafif
kaymalar da görülebilir. Genel olarak dominant göze uygulanır. Her ne kadar tam
tedavi olmasa da renk görmeyi oldukça düzelttiği öne sürülmektedir. Tiyatro
oyuncuları bazı karakterleri canlandırırken, NASA ise astronotların bulantısını
azaltmak amacıyla, özel şekilde tasarlayarak, bu lensleri kullanmaktadırlar.
Göz yaralanmaları, iş kazalarında yaşanan travma ile göz organın yitirilmesi
aynı zamanda psikolojik etkiler yaratabiliyor. Göz kaybı estetik görünümünüzü
olumsuz etkilesede bireysel tasarım özel
boyama prostetik lens seçeneklerimiz sayesinde doğal görünümünüzü
tekrar size kazandırabiliyoruz. İris kusurlu gözlerde konjenital şartlardan
ötürü sıkça tekrarlanan çeşitli komplikasyonların yaşanmaması için özel
hammaddeler kullanarak gözde kaldığı süre içinde konforlu giyilerek göz
sağlığına katkıda bulunmasını amaçlıyoruz.
|