Kontakt Lens Kullanım
Amaçları |
|
Kırma
kusurlarının düzeltilmesi: Gözlük
kullanımına, lazer ve cerrahi işlemlere alternatif olarak kontakt lens
kullanılmaktadır, en sık kullanım amacı budur. Miyopi (Gözün kırma gücünün
gerekenden fazla olması durumu ile ortaya çıkan uzak mesafeyi net görememe
kusurudur), hipermetropi (Gözün kırma gücünün gerekenden az olması durumunda
ortaya çıkan yakını net görememe kusurudur), astigmatizma (Kornea çaplarının
eşit olmaması durumunda ışığın farklı kuvvetlerde kırılması ile retinada çift
görüntü oluşması, bulanık görme kusuru), presbiyopi (yaşa bağlı olarak yakını
görme gücünün kaybedilmesi). Kırma kusurlarının düzeltilmesinde en yaygın kullanılan yöntem
gözlüklerdir. Gözlükler burun kemeri üzerinde taşındığı için camlar
gözden 8-16 mm önde dururlar. Kontakt lensler ise, gözlükten farklı
olarak kişinin kırma kusurunu göz yüzeyinde düzeltirler. Dolayısıyla
kontakt lensin göze uygunluğunu belirleyen çap, eğrilik yarıçapı gibi
birtakım önemli özellikleri vardır. Bu parametreler göz önüne alınarak
göze uygulanan doğru lens kişiye gözlüğe kıyasla birden fazla görsel
avantaj sağlayabilir. Öncelikle gözlük camı ve çerçevenin sınırlayıcı
etkisi ortadan kalkar. Kişinin görme alanı genişler. Ayrıca yüksek
numaralarda gözlük camlarının ağırlığı ve kalınlığı gbi sorunlar da
ortadan kalkmış olur. Böylelikle hem kalın camların ardında kişinin
gözlerinin farklı (olduğundan büyük veya küçük) görünmesi hem de kalın
camların yarattığı; bakılan cisimde boyut farkı (olduğundan küçük ya da
büyük görünme), köşelerde distorsiyon gibi görüntü kalitesini bozan
sorunlar da çözülmüş olur. 
Sadece bir gözünde kırma kusuru olup diğer
gözün normal olması veya bir gözün kırma kusurunun diğerinden çok
farklı olması gibi, gözlük kullanımının çk zor olduğu durumlarda da
kontakt lensler gözlüğe göre optik üstünlük taşır. Presbiyopi (yaşlı göz), 40 yaşından sonra ortaya çıkan ve yaşa bağlı
olarak gelişen yakını görememe kusurudur. İlerleyen yaşla birliktegöz
merceğinin sertleşip, elastikiyetini kaybetmesi sonucunda yakındaki
cisimlerden gelen ışınların gözdeki ağ tabaka üzerine odaklanamaması
yakın ve ara mesafede bulanık görüşe neden olur. Günümüzde kontakt lensler presbiyopinin düzeltilmesinde
gözlüklere iyi bir seçenek oluşturmaktadır. Presbiyopiyi düzelten
lensler “bifokal” veya “multifokal” kontakt lensler olarak
adlandırılır:
Bu lenslerde, lensin kırıcılık gücü (derecesi) merkezinden
başlayarak kademeli olarak değişir ve yakından uzağa doğru doğal ve
yumuşak bir geçiş sağlanır. Bu lenslerin en önemli avantajlarından biri
net bir uzak ve yakın görüş dışında 40-120 cm arasındaki ara mesafeler
için de üstün bir görüş kalitesi sunmalarıdır. Bu durum özellikle
bilgisayar kullanan kişiler için önemli bir avantajdır. Çünkü yakın
okuma için ayarlanmış yakın gözlükleri bilgisayar kullanma mesafesinde
rahat bir görüş sağlamaz ve ayrı bir ara mesafe gözlüğü kullanmaya
gereksinim duyulur. Çok odaklı gözlük camlarında da ara mesafeyi
odaklayan geçiş bölgesinin dar olması, yakın bölgenin camın alt
kısmında yer alması bazı kişilerde kullanım ve uyum güçlüklerine neden
olabilir. Multifokal kontakt lens uygulaması özellikli bir uygulamadır.
Her türlü kontakt lens tipinde olduğu gibi multifokal kontakt lenslerin
uygulaması ve reçetelendirmesi göz hekimi tarafından yapılmalıdır.
|
Kozmetik amaçlı: İris tabakası olmayan, göz yüzeyi hasar görmüş
hastalarda ya da mevcut göz rengini değiştirmek isteyenlerde estetik amaçlı
olarak kullanılır. Renkli kontakt lensler, kozmetik amaçla özellikle 14- 18 yaş grubunda
sık kullanılan lensler olup halk arasında bilinenin tersine en az diğer
lensler kadar temizlik ve bakım kurallarına uymayı gerektirmektedir.
Bu lenslerin günlük kullan-at, aylık değişim ve yıllık değişim şeklinde
değiştirme aralıkları mevcuttur, 3 aylık, 6 aylık gibi bir
kullanım aralığı mevcut değildir. Oksijen geçirgenlikleri diğer
lenslerden daha düşük olduğundan ve ayrıca özenle uygulanması gereken
bir optik cihaz değil de sadece basit bir kozmetik ürün şeklinde
düşünüldüğünden üzülerek söylemek gerekir ki özellikle mikroba bağlı
kornea ülserleri bu lenslerde daha fazla
görülmektedir. Ergenlik çağındaki çocukların reçetesiz olarak, doktorlarının
hatta anne ve babalarının bilgisi dışında temin edebiliyor olmaları en
büyük riski oluşturmaktadır. Reçetesiz lens satışı kanun ile
yasaklanmış olmakla beraber maalesef uygulamada kolaylıkla reçetesiz
olarak optiklerden temin edilen renkli lensler yeterli eğitim
verilmeyen, kontrolü yapılmayan çocukların elinde halen ciddi bir
tehlike oluşturmaya devam etmektedir.
| 
|
| Tedavi amaçlı kontakt lens kullanımı: Göz yüzeyi hastalığında, iyileşme döneminin
hızlandırılması ya da ağrının azaltılması-giderilmesi amacıyla kontakt lens
kullanımı tercih edilir. Bazı göz hastalıklarında gözü kapatmak gerekebilir. Korneanın çizilmesi, steril kornea ülseri, tekrarlayıcı epitel
ayrılmaları (özellikle kazalardan sonra oluşan ve korneanın en
dışındaki deri benzeri epitel tabakasının devamlı yerinden kalkması)
tedavi amaçlı KL kullanımı için en önemli nedenlerdir. Bu ve benzeri hastalıklarda gözü dışarıdan bir bandaj ile
kapatmak yerine direkt olarak korneanın örtüldüğü bir KL ile benzer bir
kapatma etkisi sağlanabilir. Bu sayede hastanın gözü açık kaldığı için, göz görme işlevine devam edebilir. Korneanın üzeri direkt kapatıldığı için, korneanın dış
tabakasının bütünlüğünün bozulduğu olgularda hasta dıştan konulan
pamuktan bandaja göre daha az ağrı ile bandaj KL’ini kullanabilir.
|
Ortokeratoloji: Miyop ve miyop astigmatın tedavi edilmesi veya en aza
indirilmesi için özel olarak tasarlanmış gaz geçirgen lenslerde, korneanın
şekillendirilmesi için kullanılan lenslerdir. Klasik kontakt lens uygulanımının
aksine, kornea topografisine göre, hastaya uygun olarak üretimi yapılır, gece
uyku sırasında takılır, gündüz çıkarılırlar. | 
|
|